Đúng lý thuyết thì chúng ta sẽ tìm hiểu phần này ở bài số 3. Nhưng mình nghĩ rằng khi bạn đã làm quen với nhịp điệu, ô nhịp, cách ghi nốt thì bạn sẽ dễ tiếp cận khái niệm số chỉ nhịp hơn. Đại khái số chỉ nhịp là dấu hiệu báo cho bạn biết bản nhạc đó có nhịp bao nhiêu, nhịp 2, nhịp 3 hay nhịp 4. Chúng ta hãy tìm hiểu sau đây nào.

 

Khi nhìn vào vị trí đầu bất kỳ bản nhạc nào, ngoài dấu khoá sol hoặc fa (bạn nào chưa biết thì có thể tìm hiểu trong đọc nhạc 2), bạn sẽ nhìn thấy 1 cặp số được viết như 1 phân số, một bên trên và 1 bên dưới. Đó là số chỉ nhịp, cho biết nhịp điệu của bài hát. Đây là một thông tin hết sức quan trọng để bạn quyết định cách bạn sẽ hát hay chơi bản nhạc đó.

Số chỉ nhịp để làm gì?

Bạn đã nghe đến những “điệu” khác nhau của âm nhạc rồi phải không? Nào là valse, rhumba, bolero, slow, slow-rock, disco, ballad v.v. Chắc cũng không cần giới thiệu thì bạn cũng đã hiểu chính nhịp điệu tạo nên sự khác nhau giữa những kiểu âm nhạc ấy. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ nhìn vào 1 bản nhạc mà chính bạn chưa nghe bao giờ, làm sao biết được bạn sẽ phải chơi bản nhạc đó theo “điệu” gì? Số chỉ nhịp sẽ cho bạn biết điều đó.

Đọc số chỉ nhịp

Đầu tiên, bạn phải hiểu ý nghĩa của 2 con số ấy đã.

*) Về con số nằm bên trên, rất dễ hiểu, nếu bạn đã đọc bài ô nhịp, thì con số ấy chính là số nhịp có trong 1 ô nhịp.
VD:  Số bên trên là số 2, thì 1 ô nhịp sẽ có 2 nhịp.
Số bên trên là số 4, thì 1 ô nhịp sẽ có 4 nhịp

*) Về con số nằm bên dưới, cái này hơi khó một chút. Bạn hãy dành 1 chút thời gian xem lướt lại bài Đọc nhạc 3: Nốt nhạc, xem kỹ các hình ảnh được đăng về các nốt, bạn có thấy một điều đặc biệt trong tên gọi bằng Tiếng Anh của các nốt nhạc không?

– Đúng vậy, nốt tròn được gọi là “whole” – nghĩa là nguyên vẹn, có thể coi là 1.
– Nốt trắng được gọi là nốt half – nghĩa là 1/2.
– Nốt đen được gọi là quarter – nghĩa là 1/4.
– Nốt móc đơn được viết là 1/8
Và tương tự cho những nốt nhỏ hơn.

Như vậy, bạn có thể hiểu con số nằm bên dưới của số chỉ nhịp có nghĩa là gì rồi đấy. Nó có nghĩa là một đơn vị nhịp sẽ có giá trị bằng một nốt, mà nốt đó là nốt tương ứng với số ở phần mẫu số.

Nhịp 4/4

VD:

Bạn có thể thấy bên cạnh là nhịp 4/4. Phải hiểu thế nào đây?

– Số trên là 4, có nghĩa là 1 ô nhịp có 4 nhịp.

– Số dưới là 4, tương đương với 1 nhịp bằng 1 nốt đen.

OK, ta hãy đếm trong ô nhịp có 1 nốt trắng = 2 nốt đen, 1 nốt lặng = 1 nốt đen, 2 nốt móc đơn = 1 nốt đen. Tổng cộng là 4 nốt đen, vừa chính xác với số nhịp.

Nhịp 3/4

VD2:
Bên cạnh bạn sẽ thấy nhịp 3/4

Tử số bằng 3 có nghĩa là có 3 nhịp trong 1 ô nhịp.
Mẫu số bằng 4, có nghĩa là mỗi nhịp sẽ có giá trị bằng 1 nốt đen.

Trong ô nhịp có 1 nốt trắng = 2 nốt đen + 1 nốt đen = 3 nốt đen. Vậy đây là nhịp 3/4

Vậy 3/4 và 6/8 có gì khác nhau?

Nhiều bạn sẽ thắc mắc, vậy tại sao phải chia thành nhịp 3/4 và 6/8? cũng chỉ là rút gọn của phân số thôi phải không?

Thực sự là có 1 sự khác nhau nhẹ giữa các số nhịp cho dù chúng “có thể rút gọn” bằng nhau.

Hãy xem một ví dụ:

 

Bạn sẽ thấy rằng với nhịp 3/4 thì các nốt sẽ có “xu hướng” tách ra thành 3 cụm riêng biệt, 1-2-3

Với nhịp 6/8, các nốt có xu hướng tập trung lại thành cụm 3nốt-3 nốt, thành ra sẽ tạo cảm giác 1-2

nhiều hơn.

Tuy điều này có vẻ không rõ rệt, nhưng bạn sẽ thấy khi nghe 1 bản luân vũ (valse) với 3 điệu tách biệt 1,2,3 và 1 bản rhumba, với từng chùm 3 nốt đi kèm khác nhau thế nào.

 

Tổng kết

Vậy là sau bài này, bạn đã có thể biết được nhịp điệu và nguyên tắc của bài hát rồi. Thông thường, 80% các bài hát Âu-Mỹ có dạng 4/4 (pop, ballad). Nhạc Việt thì thường có nhịp 2/4 (slow, slow rock) Hoặc 3/4, 6/8 (Valse, bolero). Không sao cả, bạn sẽ từ từ làm quen vào những bài sau khi có điều kiện tìm hiểu kỹ hơn.

– Để thực hiện phương châm “Nhạc lý dễ hiểu nhất có thể”, xin các bạn hãy cùng góp sức xây dựng trang web bằng cách để lại câu hỏi vào bất kỳ chỗ nào bạn cảm thấy lời giải thích không thoả mãn được bạn.

Sự đóng góp của bạn sẽ là sức mạnh của chúng ta, cảm ơn bạn rất nhiều-

Tìm kiếm từ google

• nhịp 2/4
• nhip 3/4
• y nghia cua so chi nhip
• nhịp ví dụ cho nhịp 3/4
• nhac nhip 2/4
• nhịp 2 4 là gì
• danh nhip bolero don gian
• viet mot doan nhac voi so chi nhip 2/4
• nhịp 2/4 thì số 4 là gi
• nhac hoa 5so